Risale-i Nur’dan mutlu aile rehberi: Hanımlar Rehberi

Risale-i Nur Külliyatı içinde yer alan isminde ‘rehber’ olan üç kitaptan biri de Hanımlar Rehberidir.

1. Gençlik Rehberi
2. Hanımlar Rehberi
3. Hizmet Rehberi

Hangi tarihte yazıldı?

Eserin giriş bölümünde yer alan: ‘Madem on beş sene evvel gençlerin istemeleriyle Gençlik Rehberi’ni onlar için yazdın ve pek çok istifade edildi. Halbuki hanımlar taifesi gençlerden daha ziyade bu zamanda öyle bir rehbere muhtaçtırlar’ ifadelerinden anladığımız kadarıyla ilk önce Gençlik Rehberi ardından on beş sene sonra Hanımlar Rehberi yazılmıştır.

‘Mübarek Isparta’ya ve manevi Medresetü’z-Zehra’ya üçüncü defa geldiğim zaman işittim ki…’ cümlelerinin Üstad’ın Tarihçe-i Hayatı’ndaki izdüşümlerini, son şahitlerin hayatını okuduğumuzda bu tarihin takriben 1953 yılının Mart ayına tekabül ettiğini öğreniyoruz. (https://sakev.org/bediuzzamanin-ilk-ispartaya-gidisi-ve-tenekeci-mehmet-efendi-tr)

(Bu tabloya göre Gençlik Rehberinin yazılış tarihi 1938’dir. Hizmet Rehberi ise Bediüzzaman’ın vefatı sonrası talebesi Zübeyir Gündüzalp tarafından ihtiyaca binaen Risale-i Nur Külliyatının muhtelif yerlerinden derlenerek hazırlanmıştır.)

Bediüzzaman 1953 yılında Isparta’ya üçüncü gelişinde bazı şehirlerde olduğu gibi burada da hanımların camide vaaz şeklinde dersini dinlemeyi beklediklerini işitince hasta perişan, konuşmaya, düşünmeye iktidarsız bir haldeyken gece gençlerden daha ziyade rehbere muhtaç olan hanımlar için de bir rehber yazılması şiddetle kalbine ihtar edilir.

Eserde yer alan bölümler

1. Ehl-i iman ahiret hemşirelerim olan kadınlar taifesi ile bir muhaveredir (Üç Nükte)
2. Mahremdir (Şimdilik Medresetü’z-Zehra erkanlarına mahsustur)
3. Genç Nurcu kızlara ait mektuba ek
4. Gayet ehemmiyetli bir hakikate gayet kısa bir işaret
5. ‘Neden sünnet-i seniyyeye muhalif olarak mücerred kaldın?’ sualine cevaptır
6. İhtiyarlar Risalesinden Yedi Rica
7. Yirmi Dördüncü Lem’a-Tesettür Risalesi (Telif tarihi 1934)
8. Yedinci Mektub (Mektubat’tan alınmıştır) (Barla Hayatında telif edilmiştir)
9. Münazarat eserinden ‘taaddüt-ü zevcat’ ile ilgili bölüm (Münazarat’ın telif tarihi 1911)
10. 32. Sözün İkinci Mevkıfı
11. 17. Mektup-Çocuk Taziyenamesi (Telif tarihi 1930)
12. Çocuk vefatıyla münasebettar bir bölüm
13. Emirdağ’ın manidar bir hatırası
14. On ikinci nota (17. Lem’a’nın bir parçası)
15. Emirdağ Lahikası’ndan bölümler
16. İstanbul Hanımlarının mektubu
17. İmana fedakârane hizmet eden bir hanımın manzumesi
18. İzmir, Manisa ve havalisindeki evlatlarınız ve ahiret hemşireleriniz namına- Asıme-Fatma-Leman-Ayşe-Naile hanımların mektubu
19. Konyalı hanımlar namına mektub (Gülsüm, Elmas, Firdevs, Mediha, Ayşe, Hatice, Fatma, Saliha, Şükran, Müşerref, Zehra, Ayşe, Nuran)
20. İstanbul Hanımlarının mektubu (Hayrünnisa, Seyyide, Emine, Fatma)
21. Nurcuların kasidesi

Görüldüğü gibi kitabın muhtevasını oluşturan bölümler ihtiyaca göre Külliyatın farklı tarihlerde telif edilen muhtelif eserlerinden derlenmiştir.

Hanımlara tavsiyeler

• Bediüzzaman Said Nursî’nin telif ettiği Hanımlar Rehberi’nde kadının kendi iç dünyası, aile hayatı, eşi-çocukları ile iletişimi konusunda yaşayabileceği problemlere Kur’ânî çözümler âdeta “koruyucu hekimlik” gibi şefkat ve merhametle sıralanmaktadır.
• Hanımlara Tesettür Risalesi, Gençlik Rehberi ve Küçük Sözler ‘benim bedelime sizlere ders versin’ diyerek okumaları veya dinlemeleri için tavsiye edilir. (Aynı mektubun başka bir bölümünde özellikle Altıncı-Yedinci-Sekizinci Sözler ’Gençlik Rehberi’ ile birlikte tavsiye edilir) bu durumda manevi kazanç ve dualara hissedar olacaklardır.
• Bediüzzaman Hazretleri “İnsan bir eşe muhtaçtır ki iki taraf arasında hayatlarına lazım olan şeyleri yardımlaşma suretiyle yapabilsinler” (1) formülüyle özetleyebileceğimiz aile hayatını ‘tahassüngâh’ ‘dünyadaki cennet’ ’insanın küçük bir dünyası’ (2) olarak tanımlar ve aileyi çok yönlü ele alır. Aile fertleri arasındaki nuranî bağlara dikkati çeker. İhlas, Allah için muhabbet etmek, uhuvvet, tesanüd, sıdk, güzel ahlak, şefkat, merhamet, paylaşım, birlik beraberlik, samimi hürmet, sadakat, güven, himaye, cesaret, cömertlik gibi nuranî bağların ailenin temeli hükmünde olduğunu ifade eder. ‘Terbiye-i İslamiye’ dünya ve ahiret mutluluğunun temeli hükmündedir.
• O, “Ben şefkat dersini annemden, hikmet intizam dersini babamdan aldım” (3) derken ailenin çocuklar için iman hakikatlerinin talim edildiği bir okul hükmünde olduğunu vurgular. Aile okulundaki en etkili muallim annedir. Kendi hayatından örnek verir: Seksen yıllık ömründeki en tesirli muallim annesidir.

Hülasa

Bediüzzaman Hazretlerinin başucu kitabımız olan ‘Hanımlar Rehberi’ isimli eseri kadın ve aileye huzur formülleri sunar.

Dipnotlar:1.Bediüzzaman Said Nursi, İşaratül İcaz (yorumlanarak alınmıştır) 2.Bediüzzaman Said Nursi, Hanımlar Rehberi 3.Son Şahitler 4.Cild s. 307 (Muhsin Alev’in hatırası)